บัวหลวง
- ชื่อสามัญ : Egyptian bean, Indian lotus, Sacred lotus
- ชื่อวิทยาศาสตร์ : Nelumbo nucifera Gaertn.
- วงศ์ : NELUMBONACEAE
- ชื่ออื่นๆ : โช้ค (เขมร-บุรีรัมย์); บัว, บัวหลวง (ทั่วไป); ปทุม, สัตตบงกช, สัตตบุษย์, อุบล (ภาคกลาง)
- แหล่งที่มา : พบในเอเชียเขตร้อน และออสเตรเลีย ขึ้นตามแหล่งน้ำที่โล่ง ความสูงระดับต่ำ ๆ มีหลากสายพันธุ์ เรียกชื่อต่างกันไปตามลักษณะและสีของดอก เช่น บุณฑริก ดอกสีขาว กลีบดอกลา พบมากทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือ สัตตบุษย์ ดอกสีขาว กลีบดอกซ้อน ปทุม ดอกสีชมพู ดอกตูมปลายเรียวแหลม กลีบดอกลา พบมากทางภาคกลาง และภาคใต้ สัตตบงกช ดอกสีชมพู ดอกตูมรูปไข่กว้าง ปลายแหลม กลีบดอกลา เป็นต้น ปลูกเป็นไม้ประดับหรือไม้ตัดดอก
- วันที่บันทึก : 2025-07-05 10:37:12
ลักษณะเด่น
ไม้น้ำล้มลุก มีรากสะสมอาหาร เหง้าแยกแขนง (ไหลบัว) ใบแตกตามข้อ ใบแก่อยู่เหนือผิวน้ำ กลม เส้นผ่านศูนย์กลาง 25–90 ซม. ขอบเรียบ ผิวใบด้านบนมีไขเคลือบ เส้นแขนงใบออกจากโคน 25–30 เส้น ก้านใบกลม เส้นผ่านศูนย์กลาง 1–1.5 ซม. ยาว 1–2 ม. ด้านในมีเส้นใยสีขาว ด้านนอกมีตุ่มกระจายหรือเกลี้ยง ปลายก้านใบติดกับแผ่นใบแบบก้นปิดที่กลางใบ ดอกออกเดี่ยว ๆ ตามซอกใบ ดอกตูมรูปไข่ เส้นผ่านศูนย์กลาง 5–8 ซม. ดอกบานเส้นผ่านศูนย์กลาง 17–30 ซม. ดอกบานช่วงกลางวัน สีขาวหรือชมพู ก้านดอกยาวกว่าก้านใบ กลีบรวมจำนวนมาก วงนอกลดรูป รูปรีหรือรูปไข่กลับ ยาว 5–10 ซม. ฐานดอกรูปลูกข่าง เส้นผ่านศูนย์กลาง 5–10 ซม. สีเขียวอ่อน เกสรเพศผู้จำนวนมาก ติดที่โคนฐานดอก อับเรณูสีเหลืองรูปแถบ ยาว 1–2 ซม. แกนอับเรณูปลายมีรยางค์รูปกระบอง ยาวได้ถึง 7 มม. อันที่เป็นหมันคล้ายกลีบดอก รังไข่จำนวนมากฝังในฐานดอก มีช่องเดียว ก้านเกสรเพศเมียสั้น ยอดเกสรเพศเมียเป็นตุ่ม สีเหลือง ผลกลุ่ม ผลย่อยคล้ายผลแบบเปลือกแข็ง แห้งไม่แตก รูปไข่หรือแกมรูปขอบขนาน ยาว 1–2 ซม.
ประโยชน์
ฝัก เมล็ด รากบัว และไหลบัว กินได้ น้ำคั้นจากใบแก้บิด ท้องเสีย ฆ่าพยาธิ