ขนุน
- ชื่อสามัญ : Jack fruit tree
- ชื่อวิทยาศาสตร์ : Artocarpus heterophyllus Lam.
- วงศ์ : MORACEAE
- ชื่ออื่นๆ : มะหนุน บ่าหนุน (อีสาน) หมากมี้ ขะนู ขะเนอ ซีคึย ปะหน่อย นะยวยซะ นากอ เนน มะหนุน ล้าง ลาน หมากกลาง
- แหล่งที่มา : พบได้มากในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เช่น ไทย พม่า ลาว กัมพูชา มาเลเซีย อินโดนีเซีย เป็นต้น สำหรับในประเทศไทยสามารถพบได้ทั่วทุกภาคของประเทศ
- วันที่บันทึก : 2025-07-08 21:56:29
ลักษณะเด่น
ไม้ยืนต้นขนาดใหญ่ ทรงพุ่มรูปทรงกระบอก ทุกส่วนของต้นมียางสีขาว เป็นไม้เนื้ออ่อน แก่นสีเหลือง ใบ ใบเดี่ยวเรียงสลับ รูปรี กว้าง 5-8 เซนติเมตร ยาว 10-17 เซนติเมตร มีหูใบขนาดใหญ่หุ้มปลายยอด หูใบหลุดร่วงง่าย โคนใบมนปลายใบทู่ถึงแหลม ใบมีสีเขียวเข้มเป็นมัน และแผ่นหนาเหมือนหนัง ท้องใบสาก ก้านใบยาว 1.0-2.5 เซนติเมตร ดอก ดอกออกเป็นช่อแท่งกลมยาว ออกตามลำต้นหรือกิ่งขนาดใหญ่ ช่อดอกเพศผู้และเพศเมียแยกกัน แต่อยู่บนต้นเดียวกัน ช่อดอกเพศเมียจะออกที่โคนกิ่ง ลำต้น หรือก้านขนาดใหญ่ ดอกเพศผู้ส่วนมากออกที่ปลายกิ่ง มีกลิ่นหอม ผล เป็นผลรวม ผลมีขนาดใหญ่ ในหนึ่งผลใหญ่จะมีผลย่อยอยู่หลายผล ผิวมีหนามสั้นเนื้อหุ้มเมล็ดมีสีเหลือง เมื่อสุกมีกลิ่นหอม รสหวาน เมล็ด มีจำนวนมาก รูปค่อนข้างกลม หรือขอบขนาน กว้าง 15-20 มิลลิเมตร ยาว 25-30 มิลลิเมตร
มีถิ่นกำเนิด ดั้งเดิมในภูมิภาคเอเชียใต้ โดยมีการสันนิษฐานกันว่าน่าจะอยู่ในประเทศอินเดีย จากนั้นจึงมีการแพร่กระจายพันธุ์ไปยังบริเวณเขตร้อนของเอเชีย ซึ่งได้มีการแพร่กระจายพันธุ์เข้ามานานมากแล้ว โดยมีปรากฏหลักฐานโบราณที่กล่าวถึงขนุนตั้งแต่ในสมัยสุโขทัย และกรุงศรีอยุธยาแล้ว ทั้งนี้ขนุนพันธุ์พื้นเมืองแท้ดั้งเดิม คือ ขนุนหนังและขนุนละมุด(ขนุนหิน) แต่ในปัจจุบันมีการปรับปรุงพันธุ์ใหม่ๆมากมาย เช่น ขนุนพันธุ์ทองสุดใจ , ศรีบรรจง , จำปากรอบ เป็นต้น
ประโยชน์
มีวิตามินซี โพแทสเซียม ทองแดง และแมงกานีส มีแป้งและเส้นใยอันเป็นแหล่งอาหารของจุลินทรีย์ชนิดดีที่มีประโยชน์ต่อระบบย่อยอาหาร ทั้งยังกล่าวกันว่าผลหรือส่วนต่าง ๆ ของพืชชนิดนี้มีสรรพคุณช่วยต้านมะเร็ง ต้านอนุมูลอิระ ช่วยลดการอักเสบ และอาจส่งผลดีต่อผู้ป่วยโรคเบาหวาน
ความสูงโดยประมาณ
15-30 เมตร